Jaskra uchodzi za chorobę, którą skutecznie można leczyć przy pomocy medycznej marihuany. To groźne schorzenie oczu może wywołać ogromne szkody w organizmie, w tym przede wszystkim postępującą utratę wzroku. Na przestrzeni lat udowodniono, że lecznicza marihuana może być doskonałą alternatywną formą terapii. Wciąż jednak niewielu okulistów decyduje się na takie leczenie.
Jaskra – definicja choroby
Jako jaskrę określa się grupę chorób atakujących nerw wzrokowy. Jaskra uważana jest również za główną przyczynę ślepoty. A wszystko przez wysokie ciśnienie znajdujących się w oku płynów, które prowadzi do zazwyczaj do uszkodzenia nerwów. Wyróżniamy kilka form jaskry, a do najczęściej spotykanych należy jaskra pierwotna otwartego kąta. Objawia się ona stopniową utratą wzroku. Odbywa się to poprzez rosnące ciśnienie w oczach i tym samym niszczenie oczu. Płyn w oczach – zwany cieczą wodnistą – nie odpływa bowiem w prawidłowy sposób zza tęczówki do małej komory w przedniej części oka, a gromadzi się w oku.
Bezprośrednią przyczyną jaskry jest wspomniane rosnące ciśnienie w oku. Natomiast na jaskrę bardziej narażone są osoby chorujące na cukrzycę, miażdżycę, hiperlipidemię i częste migreny. Prawdopodobieństwo pojawienia się jaskry jest również większe u krótkowidzów z wadą poniżej 4 dioptrii, u osób przeżywających duży stres, zmagających się z wysokim ciśnieniem tętnicznym oraz u osób, u których jaskra występowała już w rodzinie.
Do objawów jaskry należy oczywiście pogorszenie wzroku, widzenie tzw. aureoli wokół źródeł światła, zaczerwienienie oka, rozmyta tęczówka oka, ból oka, nudności i wymioty oraz zwężenie pola widzenia (tzw. widzenie tunelowe).
Historia stosowania medycznej marihuany na jaskrę
W latach siedemdziesiątych XX wieku jedną z pierwszych chorób, dla której zrobiono wyjątek od obowiązującego prawa zakazującego stosowania marihuany, była właśnie jaskra. Badania naukowe z 1971 roku udowodniły, że palenie medycznej marihuany obniża ciśnienie wewnątrzgałkowe o 25-30%. W latach osiemdziesiątych przeprowadzono testy z podawaniem doustnym marihuany, ale wyniki nie były zadowalające. Większość pacjentów bowiem skarżyła się na zbyt silną psychoaktywność podawanego w ten sposób THC. Późniejsze badania wykazały, że marihuana faktycznie zmniejsza ciśnienie śródgałkowe, ale tylko na około 3-4 godziny. Dość szybko także prowadzi do uodpornienia się pacjentów na działanie THC.
Proponowany schemat działania marihuany na jaskrę
W różnych częściach oka – w tym w siatkówce, rogówce i otaczających je tkankach – rozmieszczone są receptory endokannabinoidowe. Znajdują się one również w siatce włókien kolagenowych w kącie przesączania oka. Siatka ta jest odpowiedzialna za prawidłowe odprowadzanie cieczy wodnistej. Jak już wyżej wspomnieliśmy – jaskra powoduje wzrost ciśnienia śródgałkowego, co może bezpośrednio skutkować uszkodzeniem komórek nerwowych siatkówki. Im lepiej naukowcy przebadają oczny system endokannabinoidowy, tym będziemy w stanie opracować efektywne metody terapii jaskry na bazie kannabinoidów. Udowodniono już, że THC obniża ciśnienie wewnątrzgałkowe, natomiast CBD nie ma na to wpływu. Jednak neuroprotekcyjne działanie CBD może pomóc w chronieniu przed uszkodzeniem zwojowej warstwy siatkówki.
Dawkowanie marihuany medycznej na jaskrę
Udowodniono, że czterokrotne podanie THC w dawce 5 miligramów może obniżać ciśnienie śródgałkowe. Trzeba jednak być ostrożnym ze względu na to, że pacjenci szybko uodparniają się na działanie THC. Z kolei wykorzystywanie CBD w celu ochrony tkanek nerwowych oka wciąż jest w trakcie badania. Wielu specjalistów uważa, że dopracowana metoda leczenia marihuaną może być przełomem w terapii jaskry.
Jaskra a marihuana – metody przyjmowania
W celu niwelowania dolegliwości związanych z jaskrą można przyjmować marihuanę medyczną na kilka sposobów.
- Doustnie: taka forma przyjmowania THC ma działanie krótkotrwałe na obniżenie ciśnienia wywołanego przez jaskrę. Z czasem pacjenci wykazują odporność na działanie THC.
- Odparowywanie i palenie: inhalacje z THC efektywnie obniżają wysokie ciśnienie śródgałkowe na około 3-4 godziny. Natomiast wraz z nabraniem tolerancji na THC, skuteczność działania marihuany spada.
- Miejscowo: jedną z opcji podawania marihuany leczniczej jest zakrapianie oczu odpowiednio dobraną dawką kannabinoidów. Na razie jednak nie udało się opracować skutecznych kropli do oczu na bazie THC. Samo zakropienie dawki marihuany nie przyniosłoby oczekiwanego efektu, ponieważ cząsteczki nie byłyby dobrze absorbowane i rozprzestrzeniane, co wiązałoby się z niską skutecznością. Promykiem nadziei są innowacyjne proleki, które po zakropieniu dopiero w oku stawałyby się aktywnymi kannabinoidami obniżającymi ciśnienie wewnątrzgałkowe. Na takie środki musimy jeszcze poczekać.
Jakie chemotypy i odmiany marihuany na jaskrę?
W minimalizowaniu dolegliwości związanych z jaskrą poleca się odmiany marihuany o wysokim stężeniu CBD ze względu na ich wielce prawdopodobne działanie neuroprotekcyjne na nerw wzrokowy. Natomiast trwałe obniżenie ciśnienia w oku wydaje się nie być możliwe przy stosowaniu wyłącznie marihuany. W terapii alternatywnej warto sięgnąć po Cannatonic i inne odmiany marihuany bogate w CBD. Z kolei szczepy o wysokiej zawartości THC mogą przynieść krótkotrwałe korzyści i można je stosować jako terapię wspomagającą, jednak nie ma jeszcze badań potwierdzających ich skuteczność.